Edmund Nizurski - Przystań Eskulapa

Jeśli jesteście z mego lub zbliżonego pokolenia, to powinniście kojarzyć to nazwisko. Nizurski - gość od powieści dla nastolatków. I to całkiem mile przez mnie wspominany. Okazało się, że w mojej głowie, obok popakowanych w skrzyneczki pęczków neuronów z informacjami jest jeszcze wielka, pusta skrzynia pełna ignorancji. Jedna z wielu. Łudzę się, że ta różnica wielkości: skrzyneczki - skrzynie - to tylko kwestia perspektywy. Ignorancja wydaje się większa, bo jest mi bliższa. Taka niewinna, otwarta, uczciwa, bezradna, jak dziecko. I trochę tak odebrałem tę powieść.

Trochę nieporadna w formie, jakby pisana na hamulcu, tyle że nie jest to zaciągnięty ręczny, który wprawia pojazd w poślizg. To tylko takie przyhamowywanie, aby nie ryzykować stłuczki. Zdaje się, że rozumiem, skąd to się wzięło. Wcale nie z braku talentu, ale z czasów i warunków, w których powieść powstawała. Autocenzura w opisie rzeczywistości powodowała, że Edmund Nizurski zwyczajnie nie mógł być swobodny. Prawdopodobnie czytałoby mi się to lepiej, gdybym zrobił to trzydzieści lat temu. Spóźniłem się trochę i dziś było to nieco męczące - dokładnie tak, jakbym kątem oka widział tę nogę na pedale hamulca.

Całkiem ciekawa fabuła, nieco przekombinowana kryminalna intryga - bo, jak nie wspomniałem - to jest kryminał czasów PRLu, wciągnęła mnie i zaciekawiła. Trochę przemyconych smaczków z realiów milicji obywatelskiej wplecionych w elementy ewidentnie pisane pod cenzurę, gloryfikujące tychże funkcjonariuszy to dziwaczna mieszanka. Może jednak właśnie to jest tym, co sprawia, że warto „Przystań Eskulapa” przeczytać. A może o wiele więcej - coś, czego ja nie potrafiłem dostrzec? Skąd ten autokrytycyzm? Z historii wypełniania tej konkretnej skrzynki ignorancji w mojej głowie odrobiną informacji.

O tym, że Niziurski pisał także książki dla dorosłych, dowiedziałem się z wywiadu z Krzysztofem Vargą*, w którym opowiadał o napisanej przez siebie biografii tegoż autora. A przede wszystkim o tym, jakim świetnym pisarzem był Nizurski. Musiałem to sprawdzić i choć nie podzielam tych zachwytów, to nie żałuję czasu spędzonego nad tą książką. Całkiem ciekawe doświadczenie.

Wydawnictwo: LTW

* Krzysztofa Vargę polubiłem, bo to m.in. pisarz, twórca całkiem niezłej powieści „Masakra” (jedynej na razie, którą przeczytałem) i autor niektórych tekstów piosenek z płyty „Zmartwchywstaniemy” kapeli Arkadiusza Jakubika Dr Misio, np.  „Pisma”.

Tagi

Nieśmiało zachęcam:

Komentarze